Những đứa trẻ có IQ cao thường thể hiện một số đặc điểm đặc biệt trước 6 tuổi, và đôi khi, những đặc điểm này lại bị ba mẹ hiểu lầm là thói quen xấu.
Khi nói đến trẻ thông minh, nhiều người thường nghĩ ngay đến những bạn có thể đọc trôi chảy từ nhỏ, giải toán nhanh như máy tính hay có tài ăn nói hùng biện. Nhưng trên thực tế, đó chỉ là những biểu hiện bề ngoài và không hoàn toàn phản ánh chính xác chỉ số IQ của một đứa trẻ.
Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng những đứa trẻ có IQ cao thường thể hiện một số đặc điểm đặc biệt trước 6 tuổi, và đôi khi, những đặc điểm này lại bị ba mẹ hiểu lầm là thói quen xấu. Nếu ba mẹ đủ tinh ý và kiên nhẫn, họ có thể phát hiện sớm tiềm năng trí tuệ của con và định hướng phát triển đúng đắn.
Dưới đây là 4 dấu hiệu điển hình mà trẻ thông minh thường có trước 6 tuổi. Nếu con bạn có một hoặc nhiều dấu hiệu này, hãy xem đó là một lợi thế và giúp con phát huy tối đa khả năng của mình.
Một trong những điều khiến nhiều bậc ba mẹ đau đầu nhất là việc con cái liên tục đặt câu hỏi, từ những điều đơn giản như “Tại sao trời lại có màu xanh?”, “Tại sao con mèo lại kêu meo meo?” cho đến những vấn đề phức tạp như “Vũ trụ có điểm dừng không?” hay “Vì sao con người lại có cảm xúc?”.
Những câu hỏi này dường như không bao giờ có hồi kết, và dù ba mẹ có trả lời thế nào, trẻ vẫn tiếp tục hỏi thêm, đào sâu hơn. Điều này có thể khiến nhiều bậc phụ huynh cảm thấy mệt mỏi, thậm chí cáu gắt.
Nhưng thực tế, đây là dấu hiệu cho thấy con bạn có trí tò mò cao, khả năng tư duy logic và ham muốn tìm hiểu sâu rộng. Trẻ em có xu hướng đặt nhiều câu hỏi là bởi vì não bộ của chúng đang phát triển với tốc độ nhanh chóng. Việc liên tục tìm kiếm câu trả lời giúp chúng hình thành tư duy phản biện, kỹ năng giải quyết vấn đề và khả năng suy luận logic.
Ba mẹ nên tận dụng điều này để kích thích tư duy của trẻ. Nếu không biết câu trả lời, thay vì từ chối hoặc trả lời qua loa, ba mẹ có thể cùng con tìm kiếm thông tin qua sách vở, thí nghiệm thực tế hoặc hỏi ý kiến chuyên gia. Điều này không chỉ giúp trẻ mở rộng kiến thức mà còn rèn luyện cho con thói quen tự học và khám phá.
Nhiều ba mẹ thường phàn nàn rằng con mình có vẻ “không nghe thấy gì” khi họ gọi. Trẻ có thể đang mải mê chơi đồ chơi, xem sách, xem TV hoặc đơn giản là đang chìm đắm trong suy nghĩ của riêng mình. Dù ba mẹ gọi đến vài lần, trẻ vẫn không phản ứng ngay lập tức.
Hành vi này đôi khi bị nhầm lẫn với sự thiếu tập trung, mất chú ý hoặc thậm chí là “chứng tăng động giảm chú ý” (ADHD). Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng vậy.
Theo các nghiên cứu về tâm lý học trẻ em, những đứa trẻ có khả năng tập trung cao độ thường sở hữu tư duy sâu sắc và khả năng tiếp nhận thông tin mạnh mẽ. Khi trẻ mải mê vào một cuốn sách, một bộ xếp hình hay một trò chơi nào đó, có nghĩa là não bộ của chúng đang hoạt động hết công suất để xử lý thông tin.
Ba mẹ không nên vội vàng quát mắng hay ép con phải chú ý ngay lập tức. Thay vào đó, hãy quan sát xem trẻ có xu hướng tập trung vào những thứ gì. Nếu đó là những hoạt động mang tính sáng tạo hoặc khám phá, hãy khuyến khích và tạo điều kiện để trẻ phát triển khả năng này.
Không ít phụ huynh bực bội khi thấy con mình thường xuyên tháo tung đồ đạc trong nhà. Từ điều khiển tivi, đồng hồ cho đến đồ chơi, trẻ luôn cố gắng mở chúng ra để xem bên trong có gì.
Hành vi này đôi khi bị xem là nghịch ngợm, phá hoại. Nhưng thực chất, đây là dấu hiệu của tư duy khám phá, logic và sự sáng tạo.
Nhiều nghiên cứu trong lĩnh vực giáo dục trẻ em cho thấy trẻ có IQ cao thường có xu hướng tìm hiểu nguyên lý hoạt động của các đồ vật xung quanh, thay vì chỉ đơn thuần sử dụng chúng. Những đứa trẻ này có thể trở thành những kỹ sư, nhà khoa học hoặc nhà sáng chế trong tương lai.
Nếu con bạn có thói quen này, thay vì cấm đoán, hãy hướng dẫn con cách tháo lắp an toàn. Bạn có thể mua cho trẻ những bộ đồ chơi lắp ráp, mô hình hoặc các dụng cụ khoa học đơn giản để thỏa mãn trí tò mò của con.
25-25A Nguyễn Thiệu Lâu, phường Hiệp Tân, quận Tân Phú, Hồ Chí Minh
